Unijne wsparcie pomaga w rozwoju polskiej gospodarki, pobudza przedsiębiorczość, ułatwia tworzenie nowych firm oraz rozwój już istniejących, także mikro, małych i średnich, a ich pracownikom umożliwia podnoszenie kwalifikacji. Za sprawą środków europejskich zmienia się też otoczenie wokół nas, łatwiej chronić środowisko naturalne oraz dbać o dobra kultury i tworzyć nowe. Z Funduszy Europejskich korzysta więc każdy z nas. A konkretnie z efektów wykorzystania unijnego wsparcia przez różne instytucje publiczne, administratorów dróg, samorząd lokalny (władze miejskie czy gminne), placówki medyczne (szpitale, przychodnie), organizacje pożytku publicznego, szkoły wyższe i placówki oświaty, instytuty badawcze… Wiele osób z Funduszy Europejskich korzysta też bezpośrednio – starając się o dotacje na założenie własnej firmy albo na jej rozwój, uczestnicząc w zorganizowanym dzięki unijnym środkom szkoleniu czy kursie zawodowym.

Korzystamy z efektów

Środki z Funduszy Europejskich są dostępne w programach: Infrastruktura i Środowisko, Wiedza Edukacja Rozwój, Inteligentny Rozwój, Polska Cyfrowa, Polska Wschodnia oraz w Programach Regionalnych realizowanych przez poszczególne województwa. Największym z programów krajowych jest Infrastruktura i Środowisko. Na projekty realizowane w jego ramach w Polsce w latach 2014–2020 przeznaczono aż 27,4 mld euro środków unijnych. O dostępne tu fundusze starają się głównie samorządy lokalne, instytucje służby zdrowia, kultury, nauki i edukacji, administracja publiczna oraz duże przedsiębiorstwa. Ale efekty wykorzystania wsparcia unijnego przez tych beneficjentów służą każdemu z nas.

Właśnie za pieniądze z POIiŚ budowane są między innymi drogi – zarówno autostrady oraz drogi ekspresowe, jak i lokalne, łączące sąsiadujące ze sobą niewielkie miejscowości czy ułatwiające dojazd do domów mieszkańcom wsi i osiedli miejskich. Na przykład GDDKiA dzięki wsparciu z tego programu w latach 2014–2020 wybuduje prawie 1000 km nowych dróg. Niedawno podpisano umowy o dofinansowanie budowy kolejnych pięciu odcinków dróg ekspresowych oraz obwodnicy Góry Kalwarii o łącznej długości 180 km. Na te inwestycje, realizowane w województwach kujawsko-pomorskim, małopolskim, mazowieckim i zachodniopomorskim, Unia Europejska przeznaczy 5 mld zł. Nie trzeba nikogo przekonywać, że dobre, bezpieczne drogi ułatwiają komunikację w kraju.

Ze środków POIiŚ modernizowana jest też kolej, rozwijany transport miejski (np. zakup nowoczesnych autobusów komunikacji miejskiej), finansowane projekty dotyczące wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, np. elektrownie biogazowe czy źródła geotermalne. Pieniądze przeznaczane są także na rozbudowę szpitali i oddziałów ratunkowych oraz placówek diagnostycznych. Na przykład Szpital Specjalistyczny im. J. Śniadeckiego w Nowym Sączu otrzymał 3,3 mln zł na rozbudowę Szpitalnego Oddziału Ratunkowego oraz Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii. A w Polanicy-Zdroju za unijne pieniądze zostanie rozbudowany oraz wyposażony w nowoczesny sprzęt Szpitalny Oddział Ratunkowy w Specjalistycznym Centrum Medycznym.

Pośrednio możemy też skorzystać ze wsparcia Funduszy Europejskich w ramach Programu Polska Cyfrowa. Po dostępne tu pieniądze sięgają przede wszystkim przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, jednostki administracji rządowej, instytucje naukowe i kulturalne oraz organizacje pozarządowe. Do rozdzielenia w latach 2014–2020 jest 2,2 mld euro. Na co wykorzystywane są te pieniądze? Na przykład na różne projekty internetowe – mówiąc w uproszczeniu. A więc np. na infrastrukturę, która umożliwi dostęp do szybkiego internetu na terenie, na którym dostęp do niego był ograniczony lub nie było go wcale. Albo na zorganizowanie kursu komputerowego dla seniorów czy nauki programowania dla dzieci w szkołach podstawowych albo na projekty adresowane do programistów, którzy chcą poszerzyć swoje umiejętności. Wspierane są również projekty, dzięki którym zwiększa się zakres usług publicznych świadczonych przez internet. Wykorzystanie unijnych dotacji w tej dziedzinie jest coraz bardziej widoczne w różnych urzędach (można np. przez internet wysłać zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego), przychodniach lekarskich czy szpitalach, gdzie coraz częściej przez internet można umówić się na wizytę albo sprawdzić wynik badania. To bardzo ułatwia załatwianie spraw urzędowych wszystkim. Okazuje się, że z e-administracji bardzo chętnie korzystają mali i średni przedsiębiorcy.

Nie tylko dla wielkich biznesmenów

Najwięcej możliwości skorzystania z unijnych pieniędzy osobom indywidualnym dają programy regionalne. Osoby bezrobotne, młode, zagrożone wykluczeniem społecznym, w tym niepełnosprawne, mogą wziąć udział w projektach realizowanych dzięki wsparciu Funduszy Europejskich. Na przykład osoby przedsiębiorcze, chcące założyć własny biznes, za pośrednictwem wojewódzkich lub powiatowych Urzędów Pracy mogą ubiegać się o dotację na uruchomienie firmy, zakup wyposażenia, a także skorzystać z usług doradcy na pierwszym etapie działania. Dobrym przykładem jest tu Paweł Putra, który za pieniądze z Funduszy Europejskich (z Programu Regionalnego Województwa Podlaskiego) założył sklep internetowy scandishop.pl. Dowiedział się, że jako bezrobotny może starać się o unijne środki na założenie własnej firmy. Wniosek o dotację złożył w Powiatowym Urzędzie Pracy w Suwałkach. Jego pomysł został dobrze oceniony i otrzymał 20 tys. zł, za które kupił pierwszą partię towaru i stworzył stronę internetową. Sklep działa do dziś i jest największym w Polsce sklepem internetowym oferującym skandynawskie produkty. I stale się rozwija. Oferta sklepu jest niezwykle bogata – od bardzo gustownych elementów wyposażenia kuchni, przez tkaniny dekoracyjne, pościel i mnóstwo bardzo różnorodnych artykułów upominkowych. Dochody – jak zapewnia Paweł Putra – już dawno przekroczyły kwotę unijnej dotacji.

Programy regionalne oferują też fundusze na wprowadzanie innowacji w firmach oraz na współpracę przedsiębiorców z instytutami naukowo-badawczymi. Z takiej oferty skorzystała firma Kronospan Szczecinek, która na opracowanie technologii stosowania biokomponentów do produkcji innowacyjnych, ekologicznych lakierów otrzymała 45 tys. zł ze środków Programu Regionalnego Województwa Zachodniopomorskiego. W swoim projekcie wykorzystała badania naukowców z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.

Warto dodać, że szeroko rozumiana nauka jest jednym z największych beneficjentów Funduszy Europejskich. Na wiedzę, edukację i rozwój w latach 2014–2020 przeznaczono prawie 4 mld euro (głównie w Programie Inteligentny Rozwój).

Po unijne dotacje chętnie sięgają również organizacje pozarządowe (z programów regionalnych, ale też Wiedza Edukacja Rozwój, Polska Cyfrowa czy Infrastruktura i Środowisko). Przeznaczają je na różne cele (np. na ochronę środowiska, naukę, kulturę), ale najszerszym chyba polem działalności takich organizacji jest wspieranie osób w trudnej sytuacji i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Z pośrednictwem licznych stowarzyszeń czy fundacji z unijnego wsparcia korzystają osoby z niepełnosprawnościami, starsze, niezaradne życiowo, żyjące w ubóstwie, usamodzielniający się wychowankowie domów dziecka, osoby bezdomne, rodziny wielodzietne. Uczestniczą w dofinansowywanych z Funduszy Europejskich formach pomocy oferowanych tym ludziom przez organizacje pożytku publicznego (świetlice socjoterapeutyczne, opieka nad dziećmi, szkolenia, doradztwo, pomoc w znalezieniu pracy).

To tylko niektóre z licznych możliwości i dziedzin wspieranych przez Fundusze Europejskie. W cyklu „Fundusze Europejskie – to działa” będziemy przedstawiać osoby, firmy, instytucje, które korzystają z unijnego wsparcia. Podpowiemy też, jak opracować ciekawy projekt i jak starać się o dofinansowanie na jego realizację z Funduszy Europejskich. •

Źródła informacji o Funduszach Europejskich

{body:BBB}Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich {/body:BBB} W całej Polsce działa sieć 74 Punktów Informacyjnych FE, w których uzyskasz informacje o unijnym wsparciu. Zakres usług świadczonych w tych placówkach obejmuje przede wszystkim diagnozę klienta, czyli zakwalifikowanie naszego pomysłu do konkretnego programu, oraz informowanie o warunkach i procedurze przyznawania dotacji na realizację. Informacje udzielane są bezpłatnie. Wykaz wszystkich punktów wraz z adresami, numerami telefonów oraz godzinami pracy znajdziesz na stronie: www.FunduszeEuropejskie.gov.pl/punkty. {body:BBB}Portal Funduszy Europejskich{/body:BBB} Jest dostępny pod adresem: www.FunduszeEuropejskie.gov.pl. Znajdziesz tu wskazówki, jak zacząć korzystać z Funduszy Europejskich oraz informacje o tym, na jakie przedsięwzięcia możesz otrzymać wsparcie. Są też instrukcje i poradniki, jak starać się o unijne dofinansowanie. Szukanie warto zacząć od zakładki „Najczęściej zadawane pytania”. {body:BBB}Wyszukiwarka Dotacji{/body:BBB} Pod adresem: www.funduszeeuropejskie.gov.pl/wyszukiwarka znajdziesz informacje o wszystkich możliwościach dofinansowania z Funduszy Europejskich, zarówno dla osób fizycznych, jak i dla firm. Jak działa? Na podstawie wybranych kategorii – kim jestem, jaki projekt chcę zrealizować, gdzie mieszkam – wyszukiwarka udzieli konkretnych informacji o możliwości uzyskania unijnej dotacji.